Nizozemská hymna

Wilhelmus van Nassouwe
Vilém Nassavský
	Raná verze Wilhelma, jak se dochovala v rukopise z roku 1617
Hymna	Nizozemsko
Jiné názvy	Het Wilhelmus; Vilém
Slova	Filip z Marnixu (?), 1568-1572
Hudba	neznámý, 1568
Přijata	1932
	Wilhelmus van Nassouwe vokální Problémy s přehráváním? Nápověda.

Hymna Nizozemska a Nizozemského království je píseň Wilhelmus van Nassouwe (česky Vilém Nasavský). Pochází nejméně z roku 1572, což z ní činí nejstarší národní hymnu, která se dnes používá, za předpokladu, že je definována jako skládající se jak z melodie, tak z textu. Ačkoli „Wilhelmus” nebyl uznán jako oficiální národní hymna až do roku 1932, byl přesto velmi populární u části holandské populace a znovu se objevil při několika příležitostech v průběhu nizozemské historie, než získal jeho současný status. Byla také hymnou Nizozemských Antil v letech 1954 až 1964.

„Wilhelmus” vznikl v holandském povstání, boji národa za dosažení nezávislosti na španělské říši. Vypráví o otci národa Vilémovi Oranžském, který byl v Nizozemsku pod španělským králem. V první osobě, jako by citoval sám sebe, mluví Vilém k Holanďanům jak o vzpouře, tak o svém vlastním, osobním boji: být věrný králi, aniž by byl nevěrný svému svědomí: sloužit Bohu a Holanďanům. V textu se Vilém srovnává s biblickým Davidem, který slouží pod tyranským králem Saulem. Tak jako milosrdný David porazí nespravedlivého Saula a Bůh mu ho odmění izraelským královstvím, tak i Vilém doufá, že bude odměněn královstvím. Jak "Wilhelmus", tak holandská vzpoura by měly být viděny ve světle reformace 16. století v Evropě a následné pronásledování protestantů španělskou inkvizicí v Nizozemí. Militantní hudba se ukázala jako velmi užitečná nejen při zesměšňování římských úředníků a represivních monarchů, ale také při vytváření třídně přesahující sociální soudržnosti. Úspěšným spojením žalmické postavy s politickou relevancí je „Wilhelmus” vynikajícím příkladem žánru.

Historie hymny

Nizozemskou hymnou je královský „Vilém“, oficiálně přijatý v roce 1932. Autoři nejsou známí a titul pochází od jména nizozemského národního hrdiny, Viléma I. Oranžského. Je to jedna z nejstarších hymen na světě, která pochází ze staré francouzské vojenské písničky ze středověku. Na tak dávné časy ukazuje nepravidelnost melodie, zachycovaná orientačně do čtyřčtvrtečního, dvoučtvrtečního i tříčtvrtečního taktu. Text je akrostich: počáteční písmena slok tvoří jméno hrdiny – Willem van Nassov. Obsahem jsou si podobné sloky, brané z obou konců, tedy první a patnáctá, druhá a čtrnáctá atd. Nejdůležitější je osmá, prostřední sloka. V současnosti se zpívá první a šestá sloka (zvýrazněny).

Text a český překlad hymny

Původní znění (1568)	Současná verze	Český překlad
První sloka
Wilhelmus van Nassouwe Ben ick van Duytschen bloet, Den Vaderlant getrouwe Blyf ick tot in den doot: Een Prince van Oraengien Ben ick vrij onverveert, Den Coninck van Hispaengien Heb ick altijt gheeert.	Wilhelmus van Nassouwe ben ik, van Duitsen bloed, den vaderland getrouwe blijf ik tot in den dood. Een Prinse van Oranje ben ik, vrij, onverveerd, den Koning van Hispanje heb ik altijd geëerd.	Jsem Vilém Nassavský německé krvi, věrný vlasti nadosmrti zůstanu. Jsem princ oranžský, volný a nebojácný. Španělskému králi vždy jsem vzdával čest.
Druhá sloka
In Godes vrees te leven Heb ick altyt betracht, Daerom ben ick verdreven Om Landt om Luyd ghebracht: Maer God sal mij regeren Als een goet Instrument, Dat ick zal wederkeeren In mijnen Regiment.	In Godes vrees te leven heb ik altijd betracht, daarom ben ik verdreven, om land, om luid gebracht. Maar God zal mij regeren als een goed instrument, dat ik zal wederkeren in mijnen regiment.
Třetí sloka
Lydt u myn Ondersaten Die oprecht zyn van aert, Godt sal u niet verlaten Al zijt ghy nu beswaert: Die vroom begheert te leven Bidt Godt nacht ende dach, Dat hy my cracht wil gheven Dat ick u helpen mach.	Lijdt u, mijn onderzaten die oprecht zijt van aard, God zal u niet verlaten, al zijt gij nu bezwaard. Die vroom begeert te leven, bidt God nacht ende dag, dat Hij mij kracht zal geven, dat ik u helpen mag.
Čtvrtá sloka
Lyf en goet al te samen Heb ick u niet verschoont, Mijn broeders hooch van Namen Hebbent u oock vertoont: Graef Adolff is ghebleven In Vriesland in den slaech, Syn Siel int ewich Leven Verwacht den Jongsten dach.	Lijf en goed al te samen heb ik u niet verschoond, mijn broeders hoog van namen hebben 't u ook vertoond: Graaf Adolf is gebleven in Friesland in den slag, zijn ziel in 't eeuwig leven verwacht den jongsten dag.
Pátá sloka
Edel en Hooch gheboren Van Keyserlicken Stam: Een Vorst des Rijcks vercoren Als een vroom Christen man, Voor Godes Woort ghepreesen Heb ick vrij onversaecht, Als een Helt sonder vreesen Mijn edel bloet ghewaecht.	Edel en hooggeboren, van keizerlijken stam, een vorst des rijks verkoren, als een vroom christenman, voor Godes woord geprezen, heb ik, vrij onversaagd, als een held zonder vreden mijn edel bloed gewaagd.
Šestá sloka
Mijn Schilt ende betrouwen Sijt ghy, o Godt mijn Heer, Op u soo wil ick bouwen Verlaet mij nimmermeer: Dat ick doch vroom mach blijven V dienaer taller stondt, Die Tyranny verdrijven, Die my mijn hert doorwondt.	Mijn schild ende betrouwen zijt Gij, o God mijn Heer, op U zo wil ik bouwen, Verlaat mij nimmermeer. Dat ik doch vroom mag blijven, uw dienaar t'aller stond, de tirannie verdrijven die mij mijn hart doorwondt.	Ty, můj Bože a Pane jsi mým štítem, na Tebe se spoléhám. Na Tobě budu stavět, nikdy mne neopouštěj, abych mohl být zbožný, být vždy tvým sluhou a zahánět tyranii zraňující mé srdce
Sedmá sloka
Van al die my beswaren, End mijn Vervolghers zijn, Mijn Godt wilt doch bewaren Den trouwen dienaer dijn: Dat sy my niet verrasschen In haren boosen moet, Haer handen niet en wasschen In mijn onschuldich bloet.	Van al die mij bezwaren en mijn vervolgers zijn, mijn God, wil doch bewaren den trouwen dienaar dijn, dat zij mij niet verrassen in hunnen bozen moed, hun handen niet en wassen in mijn onschuldig bloed.
Osmá sloka
Als David moeste vluchten Voor Saul den Tyran: Soo heb ick moeten suchten Met menich Edelman: Maer Godt heeft hem verheven Verlost uit alder noot, Een Coninckrijk ghegheven In Israel seer groot.	Als David moeste vluchten voor Sauel den tiran, zo heb ik moeten zuchten als menig edelman. Maar God heeft hem verheven, verlost uit alder nood, een koninkrijk gegeven in Israël zeer groot.
Devátá sloka
Na tsuer sal ick ontfanghen Van Godt mijn Heer dat soet, Daer na so doet verlanghen Mijn Vorstelick ghemoet: Dat is dat ick mach sterven Met eeren in dat Velt, Een eewich Rijck verwerven Als een ghetrouwe Helt.	Na 't zuur zal ik ontvangen van God mijn Heer dat zoet, daarnaar zo doet verlangen mijn vorstelijk gemoed: dat is, dat ik mag sterven met eren in dat veld, een eeuwig rijk verwerven als een getrouwen held.
Desátá sloka
Niet doet my meer erbarmen In mijnen wederspoet, Dan dat men siet verarmen Des Conincks Landen goet, Dat van de Spaengiaerts crencken O Edel Neerlandt soet, Als ick daer aen ghedencke Mijn Edel hert dat bloet.	Niet doet mij meer erbarmen in mijnen wederspoed dan dat men ziet verarmen des Konings landen goed. Dat u de Spanjaards krenken, o edel Neerland zoet, als ik daaraan gedenke, mijn edel hart dat bloedt.
Jedenáctá sloka
Als een Prins op gheseten Met mijner Heyres cracht, Van den Tyran vermeten Heb ick den Slach verwacht, Die by Maestricht begraven Bevreesden mijn ghewelt, Mijn ruyters sach men draven. Seer moedich door dat Velt.	Als een prins opgezeten met mijner heireskracht, van den tiran vermeten heb ik den slag verwacht, die, bij Maastricht begraven, bevreesden mijn geweld; mijn ruiters zag men draven zeer moedig door dat veld.
Dvanáctá sloka
Soo het den wille des Heeren Op die tyt had gheweest, Had ick gheern willen keeren Van v dit swear tempeest: Maer de Heer van hier boven Die alle dinck regeert. Diemen altijd moet loven En heeftet niet begheert.	Zo het den wil des Heren op dien tijd had geweest, had ik geern willen keren van u dit zwaar tempeest. Maar de Heer van hierboven, die alle ding regeert, die men altijd moet loven, en heeft het niet begeerd.
Třináctá sloka
Seer Prinslick was ghedreven Mijn Princelick ghemoet, Stantvastich is ghebleven Mijn hert in teghenspoet, Den Heer heb ick ghebeden Van mijnes herten gront, Dat hy mijn saeck wil reden, Mijn onschult doen bekant.	Zeer christlijk was gedreven mijn prinselijk gemoed, standvastig is gebleven mijn hart in tegenspoed. Den Heer heb ik gebeden uit mijnes harten grond, dat Hij mijn zaak wil redden, mijn onschuld maken kond.
Čtrnáctá sloka
Oorlof mijn arme Schapen Die zijt in grooten noot, V Herder sal niet slapen Al zijt ghy nu verstroyt: Tot Godt wilt v begheven, Syn heylsaem Woort neemt aen, Als vrome Christen leven, Tsal hier haest zijn ghedaen.	Oorlof, mijn arme schapen die zijt in groten nood, uw herder zal niet slapen, al zijt gij nu verstrooid. Tot God wilt u begeven, zijn heilzaam woord neemt aan, als vrome christen leven,- 't zal hier haast zijn gedaan.
Patnáctá sloka
Voor Godt wil ick belijden End zijner grooter Macht, Dat ick tot gheenen tijden Den Coninck heb veracht: Dan dat ick Godt den Heere Der hoochster Maiesteyt, Heb moeten obedieren, Inder gherechticheyt.	Voor God wil ik belijden en zijner groten macht, dat ik tot genen tijden den Koning heb veracht, dan dat ik God den Heere, der hoogsten Majesteit, heb moeten obediëren in der gerechtigheid.

Odkazy

Související články

Externí odkazy

Obrázky, zvuky či videa k tématu nizozemská hymna na Wikimedia Commons